Bilim dünyası alarmda

Küresel ısınma, Kuzey Atlantik Okyanusu’ndaki hayati bir deniz akıntısını çöküş noktasına getiriyor.

Yeni bir araştırmaya göre, Grönland’ın güneyinde yer alan devasa akıntı sistemi “Kuzey Atlantik Akıntısı”, 1950’lerden bu yana ilk kez istikrarını yitiriyor ve geri dönüşü olmayan bir eşiğe yaklaşıyor.

ISINAN DÜNYA, SOĞUYAN AVRUPA

Bu akıntı, tropiklerden gelen ısıyı Kuzey Atlantik’e taşıyarak Avrupa ve Kuzey Amerika’nın iklimini ılıman tutan bir sistemin parçası.

Ancak bu döngünün yavaşlaması, Avrupa’yı yeni bir “Küçük Buzul Çağı”na sürükleyebilir.

300–1850 yılları arasında yaşanan son Küçük Buz Çağı’nda nehirler donmuş, tarım büyük darbe almış ve sıcaklıklar ortalama 2 derece düşmüştü.

Araştırmanın başyazarı, Exeter Üniversitesi Oşinografi Bölümü’nden Dr. Beatriz Arellano Nava, bulguları “son derece endişe verici” olarak nitelendirdi.

DENİZ KABUKLARINDA GİZLİ İKLİM TARİHİ

Araştırmacılar, okyanus tabanında yaşayan istiridyelerin kabuklarını inceledi.

Ağaç halkalarına benzer şekilde her yıl yeni bir katman oluşturan bu kabuklar, yüzlerce yıllık deniz sıcaklığı ve dolaşım verilerini içeriyor.

Oksijen ve karbon izotopları, geçmişteki deniz suyu koşullarına dair ayrıntılı bilgiler sunuyor.

AKINTI İKİ KEZ İSTİKRARSIZLAŞTI

Veriler, son 150 yılda akıntının iki kez “istikrarsızlaşma dönemi” yaşadığını ortaya koydu.

İlki 20. yüzyılın başlarında, ikincisi ise 1950’lerden günümüze kadar sürüyor. Bu da sistemin “çöküş zincirini tetikleyebilecek” bir noktaya yaklaştığı anlamına geliyor.

AVRUPA’DA SERT KIŞLAR, ABD’DE YÜKSELEN DENİZLER

Araştırmaya göre akıntının zayıflaması, Avrupa’da Kanada benzeri sert kışlara, ABD’nin doğu kıyısında ise deniz seviyelerinde dramatik yükselişlere yol açabilir.

Uzmanlar, akıntının tamamen çökmesinin olası olmadığını ancak “rüzgarla da beslendiği için ani bir zayıflamanın bile zincirleme iklim olaylarını tetikleyebileceğini” belirtiyor.

Bu değişimlerin sonucu olarak Avrupa’da daha aşırı hava olayları, mevsimsel farkların keskinleşmesi ve küresel yağış düzenlerinde kaymalar bekleniyor.