İran’dan ‘Avrupa ile nükleer müzakere’ açıklaması

İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü İsmail Bekayi, başkent Tahran’da bulunan bakanlık binasında basın toplantısı düzenledi. Bekayi, ülkesinin dış politika gündemine dair değerlendirmelerde bulundu ve şu ana dair değerlendirmeleri vurguladı.

“ŞU ANDA MÜZAKERE PLANIMIZ YOK” ifadesiyle, 2015 nükleer anlaşmasının Avrupalı tarafları olarak adlandırılan İngiltere, Fransa ve Almanya’nın Birleşmiş Milletler (BM) yaptırımlarını geri getirme girişimlerine ilişkin bakış açılarını paylaştı. Bekayi, “Şu anda E3 ve ABD’nin eylemlerinin sonuçlarına odaklanmış durumdayız. Mesaj alışverişi devam edebilir ancak E3, olgun ve bağımsız müzakere ortakları olmadığını kanıtladı ve bu da diplomatik çabaların sonuçsuz kalmasına yol açtı. Şu anda müzakere planımız yok. İran’ın çıkarlarına hizmet ettiği sürece müzakerelere yön vereceğiz ve gerektiğinde harekete geçeceğiz.” şeklinde konuştu.

“BM SEKRETERLİĞİ’NİN EYLEMİNİN HİÇBİR YASAL DAYANAĞI OLMADIĞINA İNANIYORUZ” ifadesiyle, BM Güvenlik Konseyi’nde (BMGK) yaptırım kararlarının geri alınması konusunda adım atılmadığını belirtti. Bekayi, “Görünüşe göre bu adım ABD’nin talebi üzerine ve Avrupa ülkelerinin çıkarlarını gözetmeden atıldı. BM Sekreterliği’nin eyleminin hiçbir yasal dayanağı olduğuna inanıyoruz.” dedi. İran’ın tutumunun BMGK üyeleri Çin ve Rusya tarafından da desteklendiğini hatırlatan Bekayi, “Eylemin hukuka aykırılığını açıkça vurguladılar. Protestomuzu ilettik ve üç Avrupa ülkesinin eyleminin hükümetler üzerinde herhangi bir yükümlülük oluşturmaması gerektiğini düşünüyoruz. Ülkelerin bu üç Avrupalı aktörün eylemlerini izlemekten kaçınmalarını bekliyoruz.” ifadelerini paylaştı.

“DİĞER TARAFLAR HER SEFERİNDE TOPLANTIYA KATILMAKTAN KAÇMADI” başlıklı bölümde de Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi’nin BM Genel Kurulu için New York’ta bulunduğu sırada yoğun görüşmeler yapıldığı aktarıldı. Bekayi, “İran heyeti, üç Avrupa ülkesinin yasa dışı eylemlerini engellemek için elinden gelen her şeyi yaptı.” dedi. UAEA Başkanı Rafael Mariano Grossi’nin önerdiği şekilde 3 kez New York’ta ABD Temsilcisi Steve Witkoff ve Avrupalı bakanların da dahil olduğu toplantının düzenlenmesi teklif edildi. Bekayi, “İyi niyetle bu toplantıyı kabul ettik ve yapılması planlandı; ancak diğer taraflar katılım göstermedi.” şeklinde ifade etti.

“KAHİRE MUTABAKATI UYGULANAMAZ” VURGUSU başlığı altındaki açıklamada, İran ile UAEA arasında 9 Eylül’de Mısır’ın başkenti Kahire’de imzalanan ve Tahran’daki nükleer tesislerin denetimlerinin yeniden başlatılmasını öngören mutabakatla ilgili görüşler paylaşıldı. Bekayi, “Biz NPT üyesiyiz ve güvenlik önlemleri anlaşmamız var, fakat Kahire mutabakatı uygulanamaz.” dedi. Sözcü, UAEA ile iş birliğinin geleceğine Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi’nin karar vereceğini sözlerine ekledi.