Regl izni nedir, yasal mı?
Regl izni: Türkiye ve dünyada haklar, uygulamalar ve güncel düzenlemeler hakkında kapsamlı bir özet.
Regl dönemi, kadınların aybaşıyla gelen fiziksel ve ruhsal belirtiler nedeniyle çalışma hayatında zaman zaman izin talep edebilecekleri bir süreç olarak karşımıza çıkar. Bu uygulamanın amacı, kadınların sağlıklarını ön planda tutarak daha verimli bir çalışma süreci sunmaktır. Türkiye özelinde şu an için yasal bir regl izni düzenlemesi bulunmamaktadır; bununla birlikte bazı özel sektör firmaları ve bazı yerel yönetimler bu hakka ilişkin uygulama geliştirmiştir.
TÜRKİYE’DE REGL İZNİ VAR MI? Türkiye’de regl izniyle ilgili hukuki bir düzenleme yoktur. Ancak kamu kurumları ve belediyeler bazında, kadın çalışanlara regl izni hakkı tanınan örnekler görülebilir. Örneğin, Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi ile Tüm Bel-Sen’e ait toplu iş sözleşmeleri kapsamında kadın çalışanlara ayda bir gün regl izni verildiği belirtilmiştir. Bu tür uygulamalar, regl izninin yasal bir hak olarak görülebilmesi adına atılan önemli adımlar olarak değerlendirilebilir.
REGL İZNİ HANGİ ÜLKELERDE VAR? Dünyada regl izni uygulamaları, özellikle Asya ve bazı Avrupa ülkelerinde çeşitli şekillerde uygulanmaktadır. İlk örnekler 1920’lerde Sovyetler Birliği’nde görülmüş, bu uygulama daha sonra çeşitli nedenlerle değiştirilmiştir. Şu anda uygulanılan bazı ülkeler şunlardır: Japonya (1947, bir gün izin), Endonezya (1948, iki gün izin), Güney Kore (2001, bir gün izin), Tayvan (2013, yılda üç gün), Zambiya (2015, bir gün), Vietnam (2020, üç gün ücretli izin), İspanya (2023, üç günlük izin) ve İtalya (ücretli izinler, üç güne kadar).
REGL İZNİ YASAL MI? Bazı ülkelerde regl izni yasal hak olarak tanınırken, bazı ülkelerde bu konu yasal mevzuatta yer almaz. Örneğin Japonya ve Endonezya gibi ülkelerde bu hak açıkça yasal olarak düzenlenmişken, Türkiye’de şu an için özel sektördeki bazı uygulamalar ve yerel yönetim politikalarıyla sınırlı kalmaktadır.
REGL İZNİ MAAŞTAN KESİLİR Mİ? Ücretli veya ücretsiz izin olarak sınıflandırılan uygulamalar ülkeden ülkeye değişiklik gösterir. Japonya’da bir gün ücretli izin uygulanırken Endonezya’da regl izni ücretli sayılır. Türkiye’de yasal bir çerçeve olmadığından, bu konudaki uygulama işveren politikalarına bağlı olarak değişir. Bazı işverenler regl iznini ücretli olarak belirlerken bazıları ücretsiz izni tercih eder.
MEMURLARA REGL İZNİ VAR MI? Kamu sektöründe çalışan kadın memurlara ilişkin regl izni konusunda yasal bir düzenleme bulunmamaktadır. 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nda doğum sonrası analık izni ve süt izni gibi haklar yer alır; regl izniye dair özel bir hüküm yoktur. Yine de bazı kurumlar kendi iç politikalarıyla regl izni hakkı tanıyabilirler.